دیگ بخار و دیگ بخار چدنی ,

دیگ‌ بخارچیست؟

دیگ‌ بخار یا بویلر عبارت است از یک مخزن بسته که در آن بخار آب جهت استفاده در خارج از آن توسط گرمای ناشی از احتراق سوخت تولید می‌شود. داخل دیگ‌بخار شامل دو بخش طرف آتش و طرف آب است. سطح گرمایی دیگ‌بخار به مجموع کلیه سطوح در طرف آتش دیگ‌بخار اطلاق می‌شود. تمام بخش‌های داخلی و تحت فشار یک دیگ‌بخار از آلیاژهای آهنی ساخته می‌شوند. دیگ‌های بخار از نظر جنس به دو دسته چدنی و فولادی تقسیم‌بندی می‌شوند. دیگ‌بخار چدنی برای تولید بخار کم فشار ساخته می‌شود و به همین دلیل بیشتر در مواردی نظیر سامانه‌های گرمایش مرکزی استفاده می‌شود. بیشتر دیگ‌های بخار از گونه فولادی هستند.همچنین دیگ چدنی نیز تولید می‌گردد. همچنین دو نوع دیگ بخار بصورت کلی در دنیا ساخته می‌شود که عبارتند از واتر تیوپ و فایر تیوپ.

تولید بویلر بخار به چند روش انجام میشود؟

بطور کل تولید بویلر بخار یا همان دیگ بخار بر دو نوع لوله آبی (واتر تیوب) و لوله آتشی (فایر تیوب) انجام میشود.

در دیگ‌های بخار فایر تیوب، تعدادی لوله وجود دارد که از طریق آنها گاز داغ عبور می‌کند. از طرفی آب این لوله‌ها را احاطه کرده است. به دیگر تعریف، دیگ بخار فایر تیوب، دارای یک محفظه در بسته‌ است که در آن لوله‌های داغ وجود دارد.. این لوله‌های آتشین یا لوله‌های گاز داغ، آب را گرم و به بخار تبدیل می‌کند و بخار در محفظه مشابه باقی می‌ماند.

در دیگ‌های بخار واتر تیوب، گاز داغ، اطراف لوله ها را احاطه کرده است و آب در داخل لوله‌ها گرم می‌شود. به دلیل استفاده از تعداد بیشتر لوله‌های آبی، سطح گرمای وسیعی دارد. دیگر اینکه با توجه به جریان حرارتی، حرکت آب سریعتر از دیگ های فایر تیوب بوده، پس میزان انتقال حرارت بیشتر است و در نتیجه دارای بازده بالاتری است. در دیگهای واتر تیوب می‌توان به تدریج، فشار بسیار بالا تا kg/cm2140 را به دست آورد.

بویلر صنعتی یا همان دیگ بخار چگونه کار می‌کند؟

آب در مخزن دیگ بخار ذخیره می‌شود و توسط گاز طبیعی، پروپان، گازوئیل، زغال سنگ یا یک عنصر الکتریکی گرم می‌شود. هنگامی که آب به بخار تبدیل می‌شود، در یک مخزن خالی به نام گنبدی یا طاقه (dome) جمع می‌شود. بخار به طور مستمر در گنبد و سطح فشار در ارتفاع بالا و بالاتر جمع می‌شود و هنگامی که فشار به سطح مورد نظر می‌رسد، بخار از طریق یک دریچه آزاد می‌شود تا از طریق لوله ها و اطراف خانه حرکت کند. بخار مادامی که مشعل روشن باشد، از طریق یک سری رادیاتور حرکت می‌کند تا زمانی که انرژی به اندازه کافی مصرف شود؛ بعد از آن و بعد از خاموشی مشعل دوباره به آب تبدیل میشود و مجدد به دیگ بخار باز میگردد.

دیگ بخار برای تغذیه خودکار و پرشدن منبع آب نیاز به یک پمپ الکتریکی برای عملیات دارد ولی این موضوع بدین معنی نیست که برای تامین سیستم گرمایشی بخار حتما انرژی الکتریکی و برق لازم باشد؛ زیرا مشعل میتواند گازی یا گازوئیلی باشد. برای ایجاد فشار نیز از فشار طبیعی موجود در داخل دیگ بخار میشود استفاده کرد.

اجزای تشکیل دهنده دیگ بخار

• بدنه
• شاسي
• شبکه
• کوره یا آتشخانه
• لوله آتشخوار

دیگ بخار چدنی

دیگ بخار چدنی در ظرفیتهای مختلف تولید شده و برای مصارف گوناگونی طراحی میشود و می‌تواند به صورت یکپارچه و یک تکه، یا پره ای ساخته شود.

یک تکه: دیگ بخار چدنی یک تکه برای تولید آب گرم و بخار فشار ضعیف کاربرد دارد و تولید آنها در کشورمان ایران بسیار محدود است و شرکتهای کمی به تولید این نوع بویلر صنعتی گرویده اند.

پره ای: این دیگها براساس ظرفیت حرارتی آنها از تعدادی پره چدنی (ساخته شده به روش ریخته گری) تشکیل شده اند. این پره ها می‌تواند به صورت افقی و یا عمودی ساخته شود که در فضای وسط پره ها شعله مشعل قرار می‌گیرد و جهت افزایش راندمان و بازدهی در دیگ بخار چدنی پره ای وهمچنین حداکثر استفاده از انرژی حرارتی سوخت، در محیط پره ها مجراهای خاصی در نظر گرفته شده اند که گازهای داغ حاصل از احتراق از آنها عبور میکنند و انرژی خود را به آب داخل داخل دیگ بخار منتقل می‌کنند.

مزایای استفاده از دیگ بخار چدنی

• در صورت شکستن پرهها، می‌توان آنها را با پره تو تعویض کرد و احتیاجی به تعویض تمامی اجزای بویلر نیست.
• از مزایای دیگ های دارای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد او در برابر خوردگی و زنگ زدگی بسیار مقاوم هستند
• به دلیل قابلیت جابجا شدن پره های دیگ، حمل و نقل آنها أسان است و ظرفیت حرارتی آنها با افزایش با کاهش تعداد پره ها قابل تغییر است 
• امکان افزایش ظرفیت حرارتی با افزودن پره های آن
• حمل و نقل آسان به دلیل ساختار پره ای
• امکان تعویض پره ها در صورت شکستگی با خرابی هر کدام
• قیمت ارزان تر نسبت به دیگ فولادی

دیگ فولادی چیست؟

دیگ فولادی آبگرم به صورت یکپارچه در کارخانه و از ورق و لوله فولادی آلیاژی آتشخوار تولید می‌گردد. این دیگ ها به دو دسته لوله آبی (water tube) و لوله آتشی (fire tube) تقسیم می‌گردد. معمولا در مواردی که نیاز به تامین فشار های بسیار بالا است (مثل نیروگاه ها) ازدیگ های واترتیوب استفاده می‌گردد. دیگ های فولادی آتش در لوله یا فایر تیوب در تاسیسات متداول تر هستند. این نوع دیگ ها در صنایع و کارخانجات مختلف، ساختمان ها و مجتمع های مسکونی کاربرد دارند. دیگ فولادی از ورقه های فولادی با ضخامت های مختلف ساخته می‌شود. لوله های آتش خوار با جنس آلیاژ مخصوص حرارت ایجاد شده توسط مشعل را به سیال انتقال می‌دهد. برای کنترل و ایمنی در دیگ انواع تجهیزات کنترلی نظیر شیر فشار شکن، شیر تخلیه، ترموستات و … نصب می‌شود. برای افزایش راندمان می‌توان از تجهیزات جانبی نظیر سختی گیر، دی اریتور و … نیز استفاده نمود.

مزایای دیگ های فولادی

• طول عمر این دیگ ها بالا تر است.
• راندمان و بازده حرارتی دیگ های فولادی سه پاس از دیگ های چدنی بیشتر است.
• ظرفیت‌ آنها تقریبا نامحدود است.
• قابلیت تحمل شوک های حرارتی را دارند.
• فشار های خیلی بالا را می‌توانند تحمل کنند (مناسب جهت ساختمان های مرتفع)
• قابلیت تطابق با هر نوع سوخت را دارند.

اجزای دیگ فولادی آب گرم چیست ؟

• پوسته یا بدنه بویلر که وظیفه نگه داری حجم آب داخل دیگ را به عهده دارد
• کوره اصلی که اولین مرحله ورود سوخت مشتعل شده به داخل بویلر را به عهده دارد
• کوره فرعی در بویلرهای آبگرم ظرفیت بالا (سه پاس)
• لوله های پاس های حرارتی
• درب ها، پایه ها و اتصالات بویلر فولادی آبگرم

کاربر گرامی :

چنانچه پس از مطالعه مطالب ارائه شده فوق، سوالات بیشتری جهت تصمیم‌گیری برای خرید انواع سیستم‌‌‌‌های موتورخانه و گرمایشی همانند دیگ بخار, دیگ بخارچدنی و دیگ فولادی را دارید، می‌توانید پس از تماس با فروشگاه کولرگازی از کارشناسان فروش بخش تجهیزات گرمایشی مشاوره بگیرید و سوالات خود را مطرح نمایید.